زبان ترکی آذربایجانی (/ˌæzərbaɪˈdʒæni، -ɑːni/) یا آذری (/æˈzɛəri، ɑː-، ə-/)، که ترکی آذری نیز نامیده میشود، از زبان ترکی اوغوز است و توسط اوغوزهای فرعی آذربایجانی استفاده میشود. مردم در جمهوری آذربایجان در واریته آذربایجان شمالی صحبت میکنند و در منطقه آذربایجان ایران که گونه آذربایجان جنوبی صحبت میشود زندگی میکنند. در زبان آذربایجانی، تفاوتهای چشمگیری در واج شناسی، واژگان، صرف شناسی، نحو و منابع واژهها وجود دارد. در ادامه با آموزشگاه زبان ملل همراه باشید تا به رایگان زبان ترکی آذربایجانی را آموزش ببینید.
روشهای مختلفی برای طی کردن آموزش زبان ترکی آذربایجانی وجود دارد که میتوانید از آن ها استفاده کنید. اما منطقاً به دنبال سریعترین، منطقیترین و ایدهآلترین گزینه از بین انتخابهای موجود هستید، امروزه حضور اینترنت و شبکههای اجتماعی سبب شده که این کار بهمراتب آسانتر شود. صرفاً به کتابها وابسته نیستید و حتی میتوانید از طریق فیلمهای آموزشی و سایتها نیز بهدرستی آموزش زبان آذربایجانی را طی کنید.
ما در آموزشگاه زبان ملل بیش از 20 سال است که به تدریس تمامی زبان های دنیا مشغولیم. تجربه تدریس انواع زبان در سال های متمادی و اعتماد زبان آموزان عزیز باعث شده بتوانیم به کمک اساتید مجرب به آموزش زبان آذربایجانی با جدیدترین متد و بهترین کیفیت بپردازیم. کلاس های ترمیک ما هفته ای 3 جلسه در 90 دقیقه برگزار میشود. برای اطلاعات بیشتر در خصوص زمان کلاس های آنلاین و حضوری با شماره 02137651 در تماس باشید.
همچنین در صورتی برای یادگیری زبان آذربایجانی عجله دارید و یا به دلیل مشغله کاری نمیتوانید خود را با ساعت کلاس های ترمیک وفق دهید، میتوانید به صورت خصوصی با اساتید ملل کلاس برگزار کنید. برای اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
برای شروع، به دنبال منابع آموزشی مناسب برای زبان ترکی آذربایجانی بگردید. این منابع میتوانند شامل کتابهای آموزشی، روزنامهها و مجلات، فیلمها و پادکستها، وبسایتها و برنامههای آموزشی آنلاین باشند. انتخاب منابعی که به سطح زبانی شما مناسب باشند، بسیار مهم است.
درصورتیکه در شهر یا منطقهای زندگی میکنید که جامعهای ترک آذربایجانی زبان دارد، میتوانید در دورههای آموزشی زبان ترکی آذربایجانی شرکت کنید. این دورهها میتوانند توسط مدارس زبان، مراکز آموزشی یا مؤسسات فرهنگی برگزار شوند.
یکی از راههای مهم برای تقویت زبان ترکی آذربایجانی، تمرین مکالمه است. سعی کنید با بومی زبانان یا افرادی که ترک آذربایجانی صحبت میکنند، در موضوعات مختلف گفتگو کنید. میتوانید از گروههای مکالمه یا پارتنرهای زبانی آنلاین نیز استفاده کنید.
گوشدادن به موسیقی و تماشای فیلمها و سریالهای ترک آذربایجانی نیز میتواند به شما در یادگیری زبان کمک کند.
زبان ترکی آذربایجانی، یکی از شاخههای زبان ترکی است که توسط مردمان ترکی آذربایجان و سایر مناطق مرتبط در جنوب قفقاز و شمال غرب ایران صحبت میشود. این زبان بهعنوان یکی از زبانهای ترکی - تورانی بهحساب میآید. تاریخچه زبان ترکی آذربایجانی به قرونوسطی و دورههای قبل از آن بازمیگردد. در طول تاریخ، مناطق ترکی آذربایجان با تأثیرات فرهنگی و زبانی مختلفی مواجه شدهاند.
در قرن نوزدهم، با آغاز فرایند نیمه کلاسیکی شدن و نوشتاری شدن زبان ترکی آذربایجانی، نوشتار استانداردی برای آن توسعه یافت. در این دوره، از الفبای لاتین و الفبای عربی برای نگارش این زبان استفاده شد. در سال 1929، با تصمیماتی که توسط شورایعالی آذربایجان در شوروی سوسیالیستی آذربایجان اتخاذ شد، الفبای لاتین بهعنوان نماینده ترکی آذربایجانی در نوشتار ثابت شد. اما در سال 1939، با تغییرات سیاسی در شوروی، تصمیم گرفته شد که به الفبای کیریلی برگردانده شود که همچنین تاکنون به کار گرفته میشود.
در دهههای بعد، با تشکیل جمهوری آذربایجان در سال 1991 و استقلال از شوروی، زبان ترکی آذربایجانی بهعنوان زبان رسمی تأیید شد. اگر به دنبال منبعی برای آموزش زبان ترکی آذربایجانی هستید، در ادامه توضیحات تکمیلی در این مورد را در اختیار شما قرار میدهیم.
زبان ترکی آذربایجانی بهعنوان زبان رسمی در جمهوری آذربایجان، یک کشور در جنوب قفقاز، استفاده میشود. همچنین، این زبان به طور گسترده در منطقههایی از ایران که بهعنوان ترک آذربایجان شناخته میشوند، صحبت میشود.
مطالعه بیشتر: تفاوت ترکی استانبولی با ترکی آذری
مردم ترک آذربایجان در استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، زنجان، و همچنین بخشهایی از استانهای گیلان و کردستان در ایران زندگی میکنند و زبان ترکی آذربایجانی را بهعنوان زباناصلی خود استفاده میکنند.
علاوه بر ایران و جمهوری آذربایجان، زبان ترکی آذربایجانی در بخشهایی از کشورهای مجاور نیز صحبت میشود. در جمهوری ترکیه که یکی از کشورهای همسایه آذربایجان است، جمعیتی قابل توجه از ترک آذربایجانیها زندگی می کنند و زبان ترکی آذربایجانی در مناطق مرزی با آذربایجان ترکیه صحبت میشود.
اولین و کلیدیترین بخش در آموزش زبان ترکی آذربایجانی، حروف است. الفبای زبان ترکی آذربایجانی بر اساس الفبای کیریلی است. الفبای کیریلی شامل حروف الفبای روسی است که برای نگارش زبانهای مختلفی، از جمله ترکی آذربایجانی، استفاده میشود. در زیر، حروف الفبای کیریلی استفاده شده در ترکی آذربایجانی را مشاهده میکنید:
Г г | В в | Б б | А а |
Ё ё | Е е | Д д | Ғ ғ |
Й й | И и | З з | Ж ж |
М м | Л л | Ҝ ҝ | К к |
Ө ө | О о | Ң ң | Н н |
Т т | С с | Р р | П п |
Х х | Ф ф | Ү ү | У у |
Ш ш | Ч ч | Ц ц | Һ һ |
Ь ь | Ы ы | Ъ ъ | Щ щ |
Я я | Ю ю | Э э |
با استفاده از این الفبا، شما میتوانید کلمات و عبارات را به زبان ترکی آذربایجانی بنویسید. در هنگام یادگیری الفبا، بهتر است با استفاده از منابع آموزشی مناسب، مانند کتابها یا منابع آموزشی آنلاین، مطالب را به ترتیب مرور کنید و تمرینهای مربوطه را انجام دهید. پس از یادگیری حروف، به سراغ بررسی تلفظ در آموزش زبان ترکی آذربایجانی میرویم.
تلفظ حروف الفبای ترکی آذربایجانی به فارسی به شرح زیر است:
Г: گ | В: و | Б: ب | А: آ |
Ё: یو | Е: اِ | Д: د | Ғ: غ |
Й: ی | И: ای | З: ز | Ж: ژ |
М: م | Л: ل | Ҝ: ق | К: ک |
Ө: ع | О: اُ | Ң: نگین ن | Н: ن |
Т: ت | С: س | Р: ر | П: پ |
Х: خ | Ф: ف | Ү: او باز | У: او |
Ш: ش | Ч: چ | Ц: ج | Һ: ه |
Ь: نشانه نرم | Ы: ی | Ъ: تنوین | Щ: شچ |
Я: یا | Ю: یو | Э: اِ |
مهم است به یاد داشته باشید که تلفظ حروف الفبای ترکی آذربایجانی به فارسی ممکن است کمی تفاوت داشته باشد، زیرا تلفظ هر زبانی به تأثیرات فرهنگی و لهجههای محلی بستگی دارد. بهترین راه برای یادگیری تلفظ صحیح حروف الفبا و صداهای ترکی آذربایجانی، گوشدادن به نمونههای صوتی تلفظ و تمرینهای تلفظی است. آموزش ترکی آذربایجانی را با حروف بیصدا و صدادار ادامه خواهیم داد.
در زبان ترکی آذربایجانی، حروف صدادار و بیصدا وجود دارند. حروف صدادار، حروفی هستند که در تلفظ آنها صدا تولید میشود و حروف بیصدا، حروفی هستند که در تلفظ آنها صدا تولید نمیشود. در زیر لیستی از حروف صدادار و بیصدا در زبان ترکی آذربایجانی آمده است:
Г (گ) | В (و) | Б (ب) |
Ж (ژ) | Д (د) | Ғ (غ) |
Й (ی) | И (ای) | З (ز) |
Н (ن) | М (م) | Л (ل) |
Ы (ی) | Р (ر) | Ң (نگین ن) |
Я (یا) | Ю (یو) |
К (ک) | Ё (یو) | Е (اِ) | А (آ) |
П (پ) | Ө (ع) | О (اُ) | Ҝ (ق) |
Ү (او باز) | У (او) | Т (ت) | С (س) |
Ц (ج) | Һ (ه) | Х (خ) | Ф (ف) |
Ъ (تنوین) | Щ (شچ) | Ш (ش) | Ч (چ) |
Э (اِ) | Ь (نشانه نرم) |
توجه داشته باشید که تلفظ حروف در زبان ترکی آذربایجانی ممکن است بسته به لهجه و تلفظ منطقه متفاوت باشد. برای یادگیری صحیح تلفظ، میتوانید از منابع آموزشی صوتی و تمرینهای تلفظ استفاده کنید و با گوشدادن و تکرار به تلفظ درست حروف آشنا شوید.
مطالعه بیشتر: انواع زبان ترکی
یکی از ارکان مهم در آموزش زبان آذربایجانی، ساخت فعلها بر اساس اضافهکردن پسوندهای مختلف به ریشه فعل انجام میشود. در زیر نمونههایی از انواع فعلها در زبان ترکی آذربایجانی و پسوندهای مرتبط آنها را میبینید:
این تنها نمونههایی از انواع فعلها در زبان ترکی آذربایجانی هستند. در زبان ترکی آذربایجانی، همچنین قواعد بسیار دیگری برای تغییرات صرفی فعلها وجود دارد که برای یادگیری کامل زبان، بهتر است از منابع آموزشی جامع استفاده کنید و تمرینهای مربوطه را انجام دهید. آموزش ترکی آذربایجانی در ادامه کمی تخصصیتر میشود.
در زبان ترکی آذربایجانی، ضمایر اشاره و پرسشی برای اشاره به اشیا و اشخاص و همچنین برای پرسیدن سوال در مورد آنها استفاده میشوند. در زیر، نمونههایی از ضمایر اشاره و پرسشی در زبان ترکی آذربایجانی آورده شده است:
برای استفاده از ضمایر اشاره و پرسشی در جمله، معمولاً آنها پیش از اسم یا ضمیر قرار میگیرند. بهعنوانمثال:
بهتر است با تمرین و تکرار بیشتر، با استفاده از ضمایر اشاره و پرسشی در جملات مختلف آشنا شوید تا بهبودیافته و با مهارت بیشتری از آنها استفاده کنید.
در زبان ترکی آذربایجانی، ضمایر مالکیت برای نشاندادن مالکیت یا تعلق یک شیء یا اشخاص به فرد یا اشخاص دیگر استفاده میشوند. ضمایر مالکیت در زبان ترکی آذربایجانی به شکل پسوندهایی به اسم متعلقه الصاق میشوند. در زیر نمونههایی از ضمایر مالکیت در زبان ترکی آذربایجانی آمده است:
این پسوندها به اسم مالکیت الصاق میشوند و در بسته به حرف انتهایی اسم تغییر میکنند. بهعنوانمثال:
از ضمایر مالکیت در جملاتی استفاده میشود که نشاندهنده مالکیت یک شیء یا اشخاص است. بهتر است با تمرین بیشتر، از ضمایر مالکیت در جملات مختلف استفاده کنید تا با مهارت بیشتری از آنها استفاده کنید. آموزش زبان ترکی آذربایجانی در بخش بعد، شامل حروف اضافه است.
در زبان ترکی آذربایجانی، همانند سایر زبانها، حروف اضافه برای نشاندادن رابطه مکانی، زمانی، مالکیت و دیگر روابط بین اجزای جمله استفاده میشوند. در زیر، برخی از حروف اضافه رایج در زبان ترکی آذربایجانی آمده است:
آتاسی (atası) - در | ائله (ələ) - بر روی، روی | آراسیندا (arasında) - بین | آچیغینده (açığında) - جلوی، در برابر |
آیئره (ayırı) - جدا از، بدون | بویوک (boyuq) - در طول، به امتداد | قارشی (qarşısı) - روبروی | آیدیندا (ayında) - در داخل، درون |
یانی (yani) - یعنی، به این معنا که | دیئک (diyək) - به خاطر، برای | بئرنه (birə) - نزدیک، در نزدیکی |
بهعنوان مثال:
این تنها برخی از حروف اضافه رایج در زبان ترکی آذربایجانی هستند. ممکن است در زمان استفاده از حروف اضافه برای هر کدام از روابط مختلف، قواعد و ترکیبات خاصی وجود داشته باشد که در طی فرایند یادگیری زبان، میتوانید با آنها آشنا شوید. آموزش زبان آذربایجانی را با حروف و اعداد پیش میبریم.
در زبان ترکی آذربایجانی، اعداد و اعمال ریاضی نیز همانند سایر زبانها قابلبیان است. در زیر، برخی از اعداد اصلی و اعمال ریاضی رایج در زبان ترکی آذربایجانی آمده است:
- جمع (+) - toplama
- تفریق (-) - تفریق
- ضرب (x) - çarpma
- تقسیم (÷) - bölme
بهعنوانمثال:
یک و سه برابر چهار است. (Bir və üç dördə bərabərdir.)
دو بار سه، شش است. (İki dəfə üç, altıdır.)
پنج تقسیم بر دوبرابر دو و نیم است. (Beş bölü iki, iki buçıqdır.)
با توجه به شباهت زبان ترکی آذربایجانی با زبان ترکی استانبولی و سایر گویشهای ترکی، مفاهیم ریاضی و اعمال ریاضی در بیشتر موارد قابلفهم و تفاهم هستند. البته، ممکن است برخی اصطلاحات و عبارات خاص در حوزه ریاضی در این زبان وجود داشته باشد که در طول فرایند یادگیری زبان، میتوانید با آنها آشنا شوید. در آموزش زبان ترکی آذربایجانی، این یکی از مهمترین ارکان یادگیری شما خواهد بود و زیاد هم پیچیده نیست.
در زبان ترکی آذربایجانی، برای بیان نام میوهها از کلمات خاصی استفاده میشود. در زیر، برخی از نامهای رایج میوهها در زبان ترکی آذربایجانی آمده است:
آلو (alma) | آلبالو (albalı) | گیلاس (gilas) | گریپفروت (greyfurt) |
پرتقال (portağal) | موز (muz) | هلو (xalva) | خرما (xurma) |
نارنگی (narınca) | زردآلو (sarıalı) | هندوانه (qarpız) | گوجهفرنگی (pomidor) |
خیار (tərəvəz) | انگور (üzüm) | توت (dut) | توتفرنگی (yemiş) |
این تنها چند مثال از نامهای میوهها در زبان ترکی آذربایجانی است. ممکن است در این زبان نامهای دیگری برای میوهها وجود داشته باشد که در طول فرایند یادگیری زبان، میتوانید با آنها آشنا شوید.
در ادامه آموزش زبان ترکی آذربایجانی به سراغ یادگیری اعضای بدن خواهیم رفت. در زبان ترکی آذربایجانی، برای بیان اعضای بدن از کلمات خاصی استفاده میشود. در زیر، برخی از نامهای اعضای بدن در زبان ترکی آذربایجانی به همراه تلفظ فارسی آمده است:
سر (sər) | چشم (göz) | بینی (burun) | دهان (ağız) |
دندان (diş) | زبان (dil) | گردن (boyun) | شانه (qabaq) |
دست (əl) | شکم (qarın) | پشت (arxa) | پا (ayaq) |
زانو (diz) | پاشنه (topuk) | پنجه (parmak) -انگشت پا |
بهعنوانمثال:
ممکن است در زبان ترکی آذربایجانی نامهای دیگری برای اعضای بدن وجود داشته باشد که در طول فرایند یادگیری زبان، میتوانید با آنها آشنا شوید.
یکی دیگر از بخشهایی که در بدو ورود به جامعه زبان ترک، به آنها نیاز دارید، آشنایی با اعضای فامیل است. آموزش زبان ترکی آذربایجانی در این بخش وجهه پراستفاده تری را به خود میگیرد. در زبان ترکی آذربایجانی، میتوانید اعضای خانواده را به شکل زیر بیان کنید:
بابا: Ata | مامان: Ana | پدر: Ata | مادر: Ana |
پسر: Oğul | دختر: Qız | برادر: Qardaş | خواهر: Bacı |
نوه (پسر): Oğulun oğlu | نوه (دختر): Qızının qızı | پدربزرگ: Ata Atası | مادربزرگ: Ana Atası |
عمو: Amca | خاله: Xala | دایی: Dayı | عمه: Xala |
پسرعمو: Amca oğlu | پسرخاله: Xala oğlu | دخترعمو: Amca qızı | دخترخاله: Xala qızı |
پسربرادر: Qardaş oğlu | پس برادر: Qardaş qızı | دخترخواهر: Bacı qızı |
لطفاً توجه داشته باشید که در زبان ترکی آذربایجانی، برخی از عبارات و لغات ممکن است بین مناطق مختلف تفاوت داشته باشند.
در زبان ترکی آذربایجانی، رنگها را به شکل زیر میتوان بیان کرد:
سفید: Ağ | سیاه: Qara | قرمز: Qırmızı |
آبی: Mavi | زرد: Sarı | سبز: Yaşıl |
نارنجی: Narıncı | صورتی: Pembe | خاکستری: Boz |
بنفش: Bənövşəyi | قهوهای: Kəhrəba | نیلی: Göy |
نقرهای: Gümüşü | طلایی: Qızılı | بنفش تیره: Bənövşəyi qoyu |
سبز روشن: Yaşıl açıq | زرد روشن: Sarı açıq |
لازم به ذکر است که ترجمه رنگها ممکن است در برخی مناطق و بین زبانهای مختلف در ترکی آذربایجانی بخصوص در داخل ایران با باکو و... متفاوت باشد.
در آموزش زبان آذربایجانی، صفات مهم کمی و کیفی به شکل زیر قابلذکر هستند:
بزرگ: Boyuk | کوچک: Kiçik | طولانی: Uzun |
کوتاه: Qısa | بلند: Hündür | کم: Az |
زیاد: Çox | سنگین: Ağır | سبک: Yüngül |
گران: Bahalı | ارزان: Ucuz | کمتر: Az daha az |
بیشتر: Çox daha çox | کامل: Tam | ناقص: Tam olmayan |
صحیح: Düzgün | اشتباه: Yanlış |
خوب: Yaxşı | بد: Pis | قدرتمند: Güclü |
ضعیف: Zəif | زیبا: Gözəl | زشت: Pis |
باهوش: Ağıllı | نادان: Cahil | شاد: Sevincli |
ناراحت: Qəzəblənmiş | صبور: Sabırlı | بیصبر: Səbrsiz |
دقیق: Düzgün | نامنظم: Qarışıq | خوشبرخورد: Münasibətli |
بداخلاق: Münasibətsiz | دلپذیر: Əlverişli |
این لیست تنها چند نمونه از صفات مهم در آموزش زبان ترکی آذربایجانی است. برای یادگیری بیشتر، میتوانید منابع آموزشی مربوطه را مطالعه کنید و با واژگان و عبارات بیشتری آشنا شوید.
سخن پایانی
آموزش زبان ترکی آذربایجانی میتواند به شما ارتباط نزدیکتری بافرهنگ و جامعه آذربایجان بخشیده و در ارتباطاتتان با افراد آذربایجانی مفید باشد. در این زبان، میتوانید عبارات روزمره، اصطلاحات، و صفات را یاد بگیرید و از آنها در مکالمات خود استفاده کنید.
برای آموزش ترکی آذربایجانی، میتوانید از منابع آموزشی متنوعی مانند کتابها، دروس آنلاین، فیلمها و پادکستها استفاده کنید. همچنین، تمرین و تمرکز بر مکالمه و گفتار فعال میتواند به شما در یادگیری این زبان کمک کند.